Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

to surround a place

  • 1 cingo

    cingo, xi, nctum, 3, v. a. [cf. Gr kullos, kurtos;

    Lat. curvus, and clingo,

    Curt. Griech. Etym. p. 545 sq. ], to go round in a circle, to surround, encompass, environ, gird, wreathe, crown, etc. (class. in prose and poetry).
    I.
    Prop
    A.
    In gen.:

    quid autem interius mente? Cingatur igitur corpore externo,

    i. e. it must be enclosed in a body, Cic. N. D 1, 11, 27:

    non enim coronà consessus vester cinctus est, ut solebat,

    id. Mil. 1, 1; cf.:

    judicium insolitā trepidum cinxere coronă,

    Luc. 1, 321;

    tris (navīs) Eurus... Inhdit vadis atque aggere cingit harenae,

    Verg. A 1, 112: cincta serpentibus Hydra, id. ib 7, 658: pennae ritu coepere volucrum Cingere utrumque latus, to cover, Ov M. 6, 718, apio fasces et secto cingere porro, Col. 10, 371.—
    B.
    Esp.
    1.
    To surround the body with a girdle, to gird on (the sword), to gird; esp. freq in pass. with abl., to be girded, encircled with something. iam quasi zonā, liene cinctus ambulo, Plaut Curc. 2, 1, 5; Curt. 3, 3, 19; cf.:

    cui lati clavi jus erit, ita cingatur, ut, etc.,

    Quint. 11, 3, 138:

    ut cingeretur fluxiore cincturā,

    Suet. Caes. 45:

    Hispano cingitur gladio,

    Liv. 7, 10, 5; 38, 21, 13; Suet. Calig 49:

    ferro,

    id. Aug. 35: ense, Ov F. 2, 13: cingor fulgentibus armis, Verg A. 2, 749; 11, 188, 11, 536; his cingi telis, id ib. 2, 520: ense latus cingit, Ov F. 2, 784; cf. Stat. Th. 4, 41:

    cinctas resolvite vestes, Ov M. 1, 382. filios balteis,

    Vulg. Lev 8, 13.— Poet., in pass with acc. (cf. accingor, II., and Zumpt, Gr §

    458): inutile ferrum Cingitur,

    Verg. A. 2, 511: cinctaeque ad pectora vestes Bracchia docta movent, Ov M. 6, 59.—Without case: Syrinx, Ov M. 1, 695;

    puer alte cinctus,

    Hor. S. 2, 8, 10.—Hence, in late Lat. cinctus = armis instructus, armatus, armed, equipped, enrolled:

    cinctus in aliā militiā,

    Dig. 39, 1, 38; cf. ib. 39, 1, 25.—As a girding up of the Roman dress was necessary in pursuits requiring physical action, hence, cingor (cf accingor), to make one ' s self ready for any thing, to prepare:

    cingitur, certe expedit se,

    Plaut. Am. 1, 1, 152;

    cingitur ipse furens certatim in proelia Turnus,

    Verg. A. 11, 486; cf.

    supra,

    Quint. 11, 3, 138; Hor S. 2, 8, 10; Ov. M. 6, 59.—
    2.
    To encircle with a garland or crown, to crown (freq., esp in the poets).
    a.
    Of the head:

    muralique caput summum cinxere coronā,

    Lucr. 2, 607; cf.

    Ov A. A. 3, 392 tempora floribus,

    Hor. C. 3, 25, 20;

    Verg A. 5, 71: spicis,

    Tib. 2, 1, 4 et saep.:

    comam lauro,

    Hor. C. 3, 30, 16; cf.:

    Graias barbara vitta comas,

    Ov. Tr. 4, 4, 78; Verg. A. 12, 163: de tenero cingite flore caput, Ov F 3, 254.— Poet.:

    Atlantis, cinctum assidue cui nubibus atris Piniferum caput et vento pulsatur et imbri,

    Verg. A. 4, 248; 7, 658; Prop. 4 (5), 1, 61.—
    b.
    To encircle other parts of the body:

    cujus lacertos anuli mei cingant,

    Mart. 11, 100, 2.—
    3.
    Of places, to surround, encircle, invest, enclose (the prevailing signif. in prose, esp. in the histt.; syn.: circumdo, claudo): (Tellus) oras maris undique cingens, Lucr. 6, 633; Cat. 64, 185; 64, 286:

    flumen Dubis paene totum oppidum cingit,

    Caes. B. G. 1, 38 provincia mari cincta, Cic. Fl. 12, 27:

    urbe portus ipse cingitur et continetur,

    id. Verr. 2, 5, 37, § 96 Zumpt:

    quod moenibus cingebatur,

    Tac. A. 13, 41:

    quae (terra) magnā ex parte cingitur fluctibus, speciem insulae praebet, etc.,

    Curt. 3, 1, 13; 8, 10, 23; Ov A. A. 2, 469: cingitur insula tribus millibus passuum, i.e. has a circuit of, etc., Plin. 6, 12, 13, § 32.— Poet.:

    cinxerunt aethera nimbi,

    covered, Verg. A. 5, 13:

    medium diem cinxere tenebrae,

    Sen. Herc. Fur. 939.— Trop.;

    diligentius urbem religione quam ipsis moenibus cingitis,

    fortify, Cic. N. D. 3, 40, 94.—
    4.
    In milit. lang., to surround a place or army for defence or in a hostile manner, to fortify, to invest, be set, besiege:

    coronā militum cincta urbs,

    Liv. 7, 27, 7: castra vallo, id 7, 39, 8 equites cornua cinxere. covered, id. 23, 29, 3:

    ultimum agmen validā manu,

    to cover, Curt. 4, 13, 30:

    urbem obsidione,

    to besieye, Verg. A. 3, 52;

    dextera cingitur amni,

    id. ib. 9, 469:

    (hostem) stationibus in modum obsidii,

    Tac. A. 6, 34:

    cingi ab armis hostium,

    Ov. P. 2, 8, 69; Tib. 2, 3, 37, Prop. 3 (4), 3, 42.—Trop Sicilia multis undique cincta persons. Cio. Imp. Pomp 11, 30.—
    5.
    To escort, to accompany inermi item regi praetor Achaeorum et unus ex purpuratis latus cingebant, Liv 32, 39, 8:

    dum latus sancti cingit tibi turba senatus, Ov P. 4, 9, 17: nec noscitur ulli, Agminibus comitum qui mode cinctus erat,

    id. Tr. 1, 5, 30:

    cincta virgo matrum catervā, id M. 12, 216, Vell 2, 14, 1,

    Tac. A. 1, 77;

    Sil 4, 448,

    Claud. Rapt. Pros. 2, 322 —
    C.
    To peel off the bark around:

    cingere est deglabrare,

    Dig. 47, 7, 6 Pr, cf. Plin 17, 24, 37, § 234 sqq.

    Lewis & Short latin dictionary > cingo

  • 2 circum-dō

        circum-dō dedī, datus, are,    to place around, cause to surround, set around: moenibus ignes circumdatosque restinximus: exercitum hostium castris, L.: lectis aulaea purpura, Cu.: collo dare bracchia circum, V.: obsessum te dicis, sarmenta circumdata: custodias: armata circumdatur R. legio, L.: exercitu circumdato, S.: turrīs toto opere circumdedit, Cs.: cancelli, quos mihi ipse circumdedi: maiora vincula vobis quam captivis, L.: egregiam famam paci circumdedit, i. e. conferred, Ta.—To surround, encompass, enclose, encircle: portum moenibus, N.: regio insulis circumdata: canibus saltūs, V.: domum spatio, Ta.: (aurum) circumdatum argento: stola circumdata pallā, H.: circumdata corpus amictu, O.: chlamydem circumdata limbo, V.—Esp., in war, to surround, encompass, invest, besiege: castris oppidum, Cs.: vallo atque fossā moenia, S.: oppidum coronā, L.: exiguis finibus oratoris munus, have circumscribed.

    Latin-English dictionary > circum-dō

  • 3 circum-stō

        circum-stō stetī, —, āre    (in perf. like circumsisto), to stand around, take place around: spe praedae adducti circumsteterunt, Cs.: circumstant properi aurigae, V.: circumstantes silvae, O.—To surround, encompass, encircle: aliquem, V.: (puppim) circumstetit aequor, O.: senatum: sellam, L. —To surround, beset, besiege: tribunal: tribunum, L.: regis tecta, V.—Fig., to stand around, threaten, be at hand: ancepsque terror circumstabat, L.: scio meorum Circumstare odia, V.—To surround, encompass, occupy, take possession of: cum nos undique fata circumstent: anceps proelium R. circumsteterat, L.: me circumstetit horror, V.

    Latin-English dictionary > circum-stō

  • 4 contineō

        contineō tinuī, tentus, ēre    [com-+teneo], to hold together, bound, limit, comprise, enclose, surround, environ: ut trabes artē contineantur, Cs.: oppidum pons continebat, made a connection with, Cs.: hiberna milibus passuum C continebantur, were comprised within, Cs.: loci naturā continentur, are shut in, Cs.: artes inter se continentur, hang together: Zonarum trium contentus fine, O. —To keep together, keep in a body: uno in loco legiones, Cs.: navīs ibi, Cs.: exercitum, L.—To shut in, hem in, surround, hold: munitionibus contineri, Cs.: angustissime Pompeium, Cs.—To hold fast, keep, hold in place, retain: quod recepit: merces (opp. partiri): (naves) copulis continebantur, Cs.: parta a maioribus, Ta.—To keep, detain, shut in, hold, restrain, repress: manūs, keep hands off, T.: unde manum continuit? H.: sub pellibus milites, Cs.: nostros in castris, Cs.: ora frenis, Ph.: ventos carcere, O.: animam in dicendo: se domi, to stay: suo se loco, Cs.: agricolam si continet imber, keeps in doors, V.: suis intra munitionem, Cs.: alqm dextrā prehensum, V.: deprensum hostem, O.: gradum, to halt, V. — To comprise, contain, comprehend: in se vim caloris: genitalia corpora mundus, O.—Fig., to hold together, keep, retain: rem p.: Belgas in officio, Cs.: ceteros in armis, L.: eius hospitio contineri, N.—To hold back, detain, repress, check, curb, stay, stop, subdue: adpetitiones animi: insolentiam suam: Etruriam terrore, L.: animum a consuetā libidine, S.: hos flumina continebant, Cs.: manum iuventus Metu deorum, H.: se male, O.: vix me contineo, quin, etc., T.: non posse milites contineri, quin, etc., Cs.: vix contineor, refrain, T.: Quae vera audivi, keep to myself, T.: libros, keep back: odia tacitis nunc discordiis continentur, are confined within the limits of.—To comprehend, embrace, include, comprise: liber continet res gestas regum, N.: (comitia) rem militarem continent (i. e. in their jurisdiction), L.: fabula continet aestūs, H.: quo more caerimonia continetur, consists, Cs.: quae maxime rem continerent, the principal points, L.: forum, in quo aequitas continetur.
    * * *
    continere, continui, contentus V TRANS
    secure, maintain, sustain; fasten/hold in position; retain, keep safe, preserve; hinder, contain/shut in/confine; stay; restrain/hold back; comprise/form basis; keep/hold/hang together/fast; surround, enclose, contain, limit; concentrate

    Latin-English dictionary > contineō

  • 5 circumdati

    circum-do, dĕdi, dătum, dăre, v. a., lit. to put, set, or place around, i. e. both to wrap around (e. g. a mantle). and also to enclose (e. g. a town with a wall; syn.: cingo, vestio, saepio, circumvallo al.), with a twofold construction (cf. Zumpt, Gr. § 418).
    I.
    Aliquid (alicui rei), to place something [p. 337] around something, to put, set around, etc. (class. in prose and poetry).
    (α).
    With dat.:

    aër omnibus est rebus circumdatus appositusque,

    Lucr. 6, 1035:

    moenibus subjectos prope jam ignes circumdatosque restinximus,

    Cic. Cat. 3, 1, 2:

    circumdare fossam latam cubiculari lecto,

    id. Tusc. 5, 20, 59:

    satellites armatos contioni,

    Liv. 34, 27, 5:

    hinc patre hinc Catulo lateri circumdatis, Romam rediit,

    i. e. one on each side, id. 30, 19, 9; 3, 28, 2:

    milites sibi,

    Tac. A. 13, 25:

    arma umeris,

    Verg. A. 2, 510:

    licia tibi,

    id. E. 8, 74:

    vincula collo,

    Ov. M. 1, 631:

    bracchia collo,

    id. ib. 9, 459; 9, 605; 6, 479;

    and in tmesis: collo dare bracchia circum,

    Verg. A. 6, 700 (cf. the simplex:

    bracchia cervici dare,

    Hor. C. 3, 9, 3):

    lectis aulaea purpura,

    Curt. 9, 7, 15:

    cum maxime in hostiam itineri nostro circumdatam intuens,

    i. e. divided, and part placed on each side of the way, Liv. 40, 13, 4.—
    (β).
    Without a dat.:

    caedere januam saxis, ligna et sarmenta circumdare ignemque subicere coeperunt,

    Cic. Verr. 2, 1, 27, § 69; 2, 1, 31, § 80:

    ignes,

    id. Pis. 38, 93:

    custodias,

    id. Cat. 4, 4, 8:

    armata circumdatur Romana legio,

    Liv. 1, 28, 3:

    exercitu circumdato summā vi Cirtam irrumpere nititur,

    Sall. J. 25, 9:

    circumdatae stationes,

    Tac. A. 1, 50:

    murus circumdatus,

    Caes. B. G. 1, 38:

    turris toto opere circumdedit,

    id. ib. 7, 72:

    circumdato vallo,

    Curt. 3, 2, 2:

    lauream (sc. capiti),

    Suet. Vit. 9.— Subst.: circumdăti, ōrum, m., those around, the surrounding soldiers:

    circumdatos Antonius adloquitur,

    Tac. H. 3, 63.—With an abl. loci:

    toto oppido munitiones,

    Hirt. B. G. 8, 34 fin.:

    equites cornibus,

    Liv. 33, 18, 9; and without dat., Tac. A. 14, 53.—With two accs.:

    circumdare terram radices,

    Cato, R. R. 114;

    and per tmesin,

    id. ib. 157.—
    B.
    Trop. (most freq. in Tac.):

    cancelli, quos mihi ipse circumdedi,

    Cic. Quint. 10, 36:

    nescio an majora vincula majoresque necessitates vobis quam captivis vestris fortuna circumdederit,

    Liv. 21, 43, 3:

    egregiam famam paci circumdedit,

    i. e. conferred, imparted, Tac. Agr. 20; cf.:

    principatus inanem ei famam,

    id. H. 4, 11; id. Or. 37:

    principi ministeria,

    id. H. 2, 59; id. A. 14, 15.—In a Greek construction:

    infula virgineos circumdata comptus,

    encompassing, Lucr. 1, 88; Tac. H. 4, 45; id. A. 16, 25.—
    II.
    Aliquem or aliquid (aliquā re), to surround some person or thing ( with something), to encompass, enclose, encircle with.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    animum (deus) circumdedit corpore et vestivit extrinsecus,

    Cic. Univ. 6 fin.; cf.:

    aether corpore concreto circumdatus undique,

    Lucr. 5, 469:

    portum moenibus,

    Nep. Them. 6, 1:

    regio insulis circumdata,

    Cic. Fl. 12, 27:

    villam statione,

    Tac. A. 14, 8:

    suam domum spatio,

    id. G. 16:

    collis operibus,

    id. A. 6, 41:

    vallo castra,

    id. H. 4, 57:

    Othonem vexillis,

    id. ib. 1, 36:

    canibus saltus,

    Verg. E. 10, 57:

    circumdato me bracchiis: meum collum circumplecte,

    Plaut. As. 3, 3, 106:

    collum filo,

    Cat. 64, 377:

    (aurum) circumdatum argento,

    Cic. Div. 2, 65, 134: furvis circumdatus alis Somnus, * Tib. 2, 1, 89:

    ad talos stola demissa et circumdata palla,

    Hor. S. 1, 2, 99:

    circumdedit se zonā,

    Suet. Vit. 16:

    circumdata corpus amictu,

    Ov. M. 4, 313; cf. id. ib. 3, 666:

    tempora vittis,

    id. ib. 13, 643:

    Sidoniam picto chlamydem circumdata limbo,

    Verg. A. 4, 137.—
    2.
    Esp. of a hostile surrounding, to surround, encompass, invest, besiege, etc.:

    oppidum vallo et fossā,

    Cic. Fam. 15, 4, 10:

    oppidum quinis castris,

    Caes. B. C. 3, 9:

    cum legati... multitudine domum ejus circumdedissent,

    Nep. Hann. 12, 4:

    vallo atque fossā moenia circumdat,

    Sall. J. 23, 1:

    oppidum coronā,

    Liv. 4, 47, 5:

    quos (hostes) primo Camillus vallo circumdare est adortus,

    id. 6, 8, 9:

    fossā valloque urbem,

    id. 25, 22, 8:

    fossā duplicique vallo circumdatā urbe,

    id. 28, 3, 5:

    hostes exercitu toto,

    Curt. 3, 8, 4. —
    B.
    Trop.:

    omni autem totam figuram mundi levitate circumdedit,

    Cic. Univ. 6 init.:

    exiguis quibusdam finibus oratoris munus circumdedisti,

    have confined, circumscribed, id. de Or. 1, 62, 264; cf.:

    minus octoginta annis circumdatum aevum,

    Vell. 1, 17, 2:

    pueritiam robore,

    Tac. A. 12, 25:

    fraude,

    Sil. 7, 134; cf. id. 12, 477:

    monstrorum novitate,

    Quint. Decl. 18, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > circumdati

  • 6 circumdo

    circum-do, dĕdi, dătum, dăre, v. a., lit. to put, set, or place around, i. e. both to wrap around (e. g. a mantle). and also to enclose (e. g. a town with a wall; syn.: cingo, vestio, saepio, circumvallo al.), with a twofold construction (cf. Zumpt, Gr. § 418).
    I.
    Aliquid (alicui rei), to place something [p. 337] around something, to put, set around, etc. (class. in prose and poetry).
    (α).
    With dat.:

    aër omnibus est rebus circumdatus appositusque,

    Lucr. 6, 1035:

    moenibus subjectos prope jam ignes circumdatosque restinximus,

    Cic. Cat. 3, 1, 2:

    circumdare fossam latam cubiculari lecto,

    id. Tusc. 5, 20, 59:

    satellites armatos contioni,

    Liv. 34, 27, 5:

    hinc patre hinc Catulo lateri circumdatis, Romam rediit,

    i. e. one on each side, id. 30, 19, 9; 3, 28, 2:

    milites sibi,

    Tac. A. 13, 25:

    arma umeris,

    Verg. A. 2, 510:

    licia tibi,

    id. E. 8, 74:

    vincula collo,

    Ov. M. 1, 631:

    bracchia collo,

    id. ib. 9, 459; 9, 605; 6, 479;

    and in tmesis: collo dare bracchia circum,

    Verg. A. 6, 700 (cf. the simplex:

    bracchia cervici dare,

    Hor. C. 3, 9, 3):

    lectis aulaea purpura,

    Curt. 9, 7, 15:

    cum maxime in hostiam itineri nostro circumdatam intuens,

    i. e. divided, and part placed on each side of the way, Liv. 40, 13, 4.—
    (β).
    Without a dat.:

    caedere januam saxis, ligna et sarmenta circumdare ignemque subicere coeperunt,

    Cic. Verr. 2, 1, 27, § 69; 2, 1, 31, § 80:

    ignes,

    id. Pis. 38, 93:

    custodias,

    id. Cat. 4, 4, 8:

    armata circumdatur Romana legio,

    Liv. 1, 28, 3:

    exercitu circumdato summā vi Cirtam irrumpere nititur,

    Sall. J. 25, 9:

    circumdatae stationes,

    Tac. A. 1, 50:

    murus circumdatus,

    Caes. B. G. 1, 38:

    turris toto opere circumdedit,

    id. ib. 7, 72:

    circumdato vallo,

    Curt. 3, 2, 2:

    lauream (sc. capiti),

    Suet. Vit. 9.— Subst.: circumdăti, ōrum, m., those around, the surrounding soldiers:

    circumdatos Antonius adloquitur,

    Tac. H. 3, 63.—With an abl. loci:

    toto oppido munitiones,

    Hirt. B. G. 8, 34 fin.:

    equites cornibus,

    Liv. 33, 18, 9; and without dat., Tac. A. 14, 53.—With two accs.:

    circumdare terram radices,

    Cato, R. R. 114;

    and per tmesin,

    id. ib. 157.—
    B.
    Trop. (most freq. in Tac.):

    cancelli, quos mihi ipse circumdedi,

    Cic. Quint. 10, 36:

    nescio an majora vincula majoresque necessitates vobis quam captivis vestris fortuna circumdederit,

    Liv. 21, 43, 3:

    egregiam famam paci circumdedit,

    i. e. conferred, imparted, Tac. Agr. 20; cf.:

    principatus inanem ei famam,

    id. H. 4, 11; id. Or. 37:

    principi ministeria,

    id. H. 2, 59; id. A. 14, 15.—In a Greek construction:

    infula virgineos circumdata comptus,

    encompassing, Lucr. 1, 88; Tac. H. 4, 45; id. A. 16, 25.—
    II.
    Aliquem or aliquid (aliquā re), to surround some person or thing ( with something), to encompass, enclose, encircle with.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    animum (deus) circumdedit corpore et vestivit extrinsecus,

    Cic. Univ. 6 fin.; cf.:

    aether corpore concreto circumdatus undique,

    Lucr. 5, 469:

    portum moenibus,

    Nep. Them. 6, 1:

    regio insulis circumdata,

    Cic. Fl. 12, 27:

    villam statione,

    Tac. A. 14, 8:

    suam domum spatio,

    id. G. 16:

    collis operibus,

    id. A. 6, 41:

    vallo castra,

    id. H. 4, 57:

    Othonem vexillis,

    id. ib. 1, 36:

    canibus saltus,

    Verg. E. 10, 57:

    circumdato me bracchiis: meum collum circumplecte,

    Plaut. As. 3, 3, 106:

    collum filo,

    Cat. 64, 377:

    (aurum) circumdatum argento,

    Cic. Div. 2, 65, 134: furvis circumdatus alis Somnus, * Tib. 2, 1, 89:

    ad talos stola demissa et circumdata palla,

    Hor. S. 1, 2, 99:

    circumdedit se zonā,

    Suet. Vit. 16:

    circumdata corpus amictu,

    Ov. M. 4, 313; cf. id. ib. 3, 666:

    tempora vittis,

    id. ib. 13, 643:

    Sidoniam picto chlamydem circumdata limbo,

    Verg. A. 4, 137.—
    2.
    Esp. of a hostile surrounding, to surround, encompass, invest, besiege, etc.:

    oppidum vallo et fossā,

    Cic. Fam. 15, 4, 10:

    oppidum quinis castris,

    Caes. B. C. 3, 9:

    cum legati... multitudine domum ejus circumdedissent,

    Nep. Hann. 12, 4:

    vallo atque fossā moenia circumdat,

    Sall. J. 23, 1:

    oppidum coronā,

    Liv. 4, 47, 5:

    quos (hostes) primo Camillus vallo circumdare est adortus,

    id. 6, 8, 9:

    fossā valloque urbem,

    id. 25, 22, 8:

    fossā duplicique vallo circumdatā urbe,

    id. 28, 3, 5:

    hostes exercitu toto,

    Curt. 3, 8, 4. —
    B.
    Trop.:

    omni autem totam figuram mundi levitate circumdedit,

    Cic. Univ. 6 init.:

    exiguis quibusdam finibus oratoris munus circumdedisti,

    have confined, circumscribed, id. de Or. 1, 62, 264; cf.:

    minus octoginta annis circumdatum aevum,

    Vell. 1, 17, 2:

    pueritiam robore,

    Tac. A. 12, 25:

    fraude,

    Sil. 7, 134; cf. id. 12, 477:

    monstrorum novitate,

    Quint. Decl. 18, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > circumdo

  • 7 abitus

    ăbĭtus, ūs, m. [abeo], a going away, departure.
    I.
    Lit., in abstr. (class.):

    cum videam miserum hunc tam excruciarier ejus abitu,

    Ter. Heaut. 3, 1, 5; 4, 4, 24; Lucr. 1, 457 and 677; * Cic. Verr. 2, 3, 54, § 125; Plin. 18, 31, 74, § 311 al.—
    II.
    Transf., in concr., the place through which one goes, the outlet, place of egress (as aditus, [p. 8] of entrance):

    omnemque abitum custode coronant,

    they surround the outlet with guards, Verg. A. 9, 380; so in plur.:

    circumjecta vehicula sepserant abitus,

    barricaded the passages out, Tac. A. 14, 37.

    Lewis & Short latin dictionary > abitus

  • 8 circumdo

    circumdare, circumdedi, circumdatus V TRANS
    surround; envelop, post/put/place/build around; enclose; beset; pass around

    Latin-English dictionary > circumdo

  • 9 circundo

    circundare, circundedi, circundatus V TRANS
    surround; envelop, post/put/place/build around; enclose; beset; pass around

    Latin-English dictionary > circundo

  • 10 Circa

    1.
    circā, a later access. form for circum; not freq. before the Aug. per., esp. in Livy and Quintilian [acc. to Klotz, circa = circum ea; cf: antea, interea, postea, praeterea, etc.].
    I.
    Adv.
    A.
    ( = circum, I. B.) Around, round about, all around, in the environs or neighborhood:

    gramen erat circa,

    Ov. M. 3, 411:

    ripaeque lacusque Responsant circa,

    Verg. A. 12, 757:

    at circa gravibus pensis affixa puella... remittat opus,

    Tib. 1, 3, 87:

    circaque quā tumor est,

    Cels. 5, 28, 3; 5, 28, 4: fluvius ab tergo; ante circaque velut ripa praeceps oram ejus omnem cingebat, Liv. 27, 18, 5; 28, 33, 2:

    circa Padus amnis,

    id. 21, 43, 4 Weissenb. ad loc.:

    caligo, quam circa umidi effuderant montes,

    Curt. 4, 12, 20:

    alibi quam Romao circaque,

    Plin. 26, 1, 1, § 1; Quint. 12, prooem. § 2; Tac. A. 2, 11.—
    B.
    Circa esse, to be in the region around, in the neighborhood:

    ex montibus qui circa sunt,

    Liv. 1, 4, 6:

    Tarquinium moribundum cum qui circa erant excepissent,

    id. 1, 41, 1:

    sed non passi sunt ii, qui circa erant,

    Nep. Eum. 10, 4:

    eversa est turris quodque circa muri erat,

    Liv. 34, 29, 6:

    Corinthus et quae circa est regio,

    Plin. 24, 9, 42, § 69; Quint. 10, 7, 16. —Also freq. without esse, in connection with a subst.:

    multarum circa civitatum irritatis animis,

    the towns lying around, Liv. 1, 17, 4; 9, 2, 1; 27, 30, 3; 29, 29, 2;

    42, 64, 2: angulus muri erat in planiorem patentioremque quam cetera circa vallem vergens ( = cetera loca quae circa erant),

    id. 21, 7, 5:

    corpora multa virūm circa,

    Verg. A. 7, 535; Plin. 3, 17, 21, § 124.—
    C.
    Strengthened: undique circa and circa omnis ( = circum), round about, all around: frumento undique circa ex agris convecto. Liv. 42, 56, 8; 23, 19, 8;

    nam et circa omnia defecerunt,

    id. 9, 23, 10:

    cum tam procul Romani unica spes, circa omnia hostium essent,

    id. 21, 11, 12; cf. id. 9, 2, 7 Drak.:

    exhausto circa omni agro,

    id. 31, 38, 1; 24, 3, 3; Val. Fl. 8, 2; Flor. 1, 18, 12 Duker; Quint. 9, 2, 45.—
    II.
    Prep. with acc.
    A.
    In space.
    1.
    ( = circum, II. B.) Prop., in the region which surrounds, about, around, on the sides of:

    quam (Hennam) circa lacus lucique sunt plurimi atque laetissimi flores omni tempore anni,

    Cic. Verr. 2, 4, 48, § 107:

    noctu ligna contulerunt circa casam eam, in quā quiescebat,

    Nep. Alcib. 10, 4:

    circa flumina et lacus frequens nebula est,

    Sen. Q. N. 5, 3, 1:

    circa equum Alexandri,

    Curt. 4, 15, 26:

    illi robur et aes triplex Circa pectus erat,

    Hor. C. 1, 3, 10; id. S. 2, 6, 34:

    quem circa tigres jacent,

    Ov. M. 3, 668.—
    2.
    ( = circum, II. C.) Into... around, to... round about, etc. (first in Livy):

    Romulus legatos circa vicinas gentes misit,

    Liv. 1, 9, 2:

    legatis circa duodecim populos missis,

    id. 4, 23, 5; 28, 26, 11:

    circa domos ire,

    id. 26, 13, 1; 25, 9, 2; 39, 18, 2;

    29, 22, 3: circa civitates missi legati,

    id. 21, 49, 7 Weissenb.; 31, 3, 5; Plin. 7, 37, 37, § 123; Suet. Aug. 49; id. Ner. 28:

    litteris circa praefectos dimissis,

    Liv. 42, 51, 1:

    custodes circa omnes portas missi,

    id. 28, 26, 11; 26, 13, 1.—
    3.
    ( = circum, II. D.) With the prevailing idea of neighborhood, vicinity, in the region of, near to, near by:

    Capuam et urbis circa Capuam occupare,

    Cic. Agr. 1, 7, 22:

    circa Liternum posuit castra,

    in the neighborhood of, Liv. 23, 35, 6:

    tabernae erant circa forum,

    Quint. 6, 3, 38:

    circa Armeniae montes,

    Curt. 5, 1, 13:

    Acesinen amnem,

    Plin. 12, 5, 11, § 23:

    domum auream,

    Suet. Ner. 38:

    sacrificantem,

    id. Claud. 36.—
    b.
    As a less definite designation of place for in:

    Orestis liberi sedem cepere circa Lesbum insulam,

    Vell. 1, 2, 5:

    circa Mesopotamiam subsistere,

    Curt. 4, 9, 1:

    quod circa Syriam nascitur,

    Plin. 19, 3, 16, § 46;

    Quint. prooem. § 20: initia statim primi libri,

    id. 1, 5, 44; cf.

    finem,

    id. 4, 3, 5:

    virentes campos,

    Hor. C. 2, 5, 5:

    cum amor saeviet circa jecur,

    id. ib. 1, 25, 15 (cf. Petr. 17, 8:

    dolor saevit in praecordiis). So esp. freq. in medic. lang.: circa faciem, nares, aures, labra,

    Cels. 5, 28, 2; 5, 2, 8.—So in Livy, with names of places, approaching the more general use of later writers, v. infra, C.:

    quadriduum circa rupem consumptum,

    Liv. 21, 37, 3:

    compositis circa Opuntem rebus,

    id. 28, 7, 9:

    iisdem diebus circa Chalcidem Thoas... eandem fortunam habuit,

    id. 35, 37, 5 Weissenb. ad loc.; cf.:

    multos circa unam rem ambitus fecerim,

    id. 27, 27, 12 Weissenb. ad loc.—
    4.
    ( = circum, II. E.) In respect to persons who surround one (as attendants, friends, adherents, etc.), around, about:

    multa sibi opus esse, multa canibus (sarcast. for indagatoribus) suis, quos circa se haberet,

    Cic. Verr. 2, 1, 48, § 126:

    ex iis trecentos juvenes inermes circa se habebat,

    Liv. 29, 1, 2:

    omnes,

    Suet. Aug. 48; id. Calig. 43:

    circa regem erat et Phrygum turba,

    Curt. 3, 1, 17:

    e spadonibus, qui circa reginam erant,

    id. 4, 10, 25: omne sed officium circa te semper obibat turba tui sexūs, [p. 334] Mart. 1, 91, 3:

    quod omnes circa te similes tui effecisti,

    Plin. Pan. 83, 3.—In the language of the imperial court:

    circa latus alicujus agere,

    to wait on, altend, Dig. 27, 1, 30.—Hence also without a verb: circa aliquem, = hoi peri tina, the attendants, companions of a person:

    omnibus vero circa eum gratuito aut levi fenore obstrictis,

    Suet. Caes. 27; id. Dom. 9; cf. Liv. 21, 49, 7 Drak.—
    B.
    (Peculiar to the form circa). In time, designating nearness, proximity to a definite point of time, about (first in Livy; cf.

    circiter): postero die circa eandem horam in eundem locum rex copias admovit,

    Liv. 42, 57, 10:

    circa eum mensem,

    Plin. 9, 18, 33, § 69:

    lucis ortum,

    Curt. 5, 3, 7:

    lucem,

    Suet. Oth. 11:

    mediam noctem,

    id. Claud. 2:

    vernum aequinoctium,

    Col. 5, 6, 19:

    Kalendas et Idus Octobr.,

    id. 5, 10, 8, 5, 10, 12; 5, 12, 2 al.; Plin. Ep. 1, 7, 4; Pall. 2, 4; 2, 7 al.—With definite numbers:

    septimum diem,

    Cels. 2, 6:

    undecimam horam,

    Suet. Caes. 88:

    lustra decem,

    Hor. C. 4, 1, 6; Scrib. 227.—With general designations of time:

    tempora illa,

    Quint. 11, 3, 143:

    tempora Peloponnesia,

    id. 12, 10, 4:

    Murenae Cepionisque conjurationis tempus,

    Vell. 2, 93, 1:

    Magni Pompeii aetatem,

    Plin. 33, 12, 55, § 156:

    mortem,

    id. 11, 37, 73, § 189:

    initia imperii,

    Suet. Claud. 7.—And in the designation of periods of time by persons who belonged to them (cf. ante):

    circa Demetrium Phalerea,

    about the time of Demetrius Phalereus, Quint. 2, 4, 41 Spald.:

    Tisiam et Coraca,

    id. 2, 17, 7:

    Philippum,

    id. 12, 10, 6:

    Ciceronem,

    Sen. Contr. 1 praef.:

    Attium,

    Vell. 1, 17, 1.—
    2.
    In numerical designations, about, nearly, almost (first in Livy for the usual ad or circiter):

    ea fuere oppida circa septuaginta,

    Liv. 45, 34, 6:

    quingentos Romanorum,

    id. 27, 42, 8:

    decem milia Persarum,

    Curt. 4, 6, 30:

    sestertium vicies,

    Suet. Claud. 6:

    quartum milliarium,

    id. Ner. 48:

    selibram,

    Cels. 4, 19:

    singulas heminas,

    id. 7, 15.—
    C.
    (Also peculiar to the form circa, and only in post-Aug. prose; esp. freq. in Quint., occurring more than seventy times.) Trop. for the designation of an object about which, as if it were a centre, any thing moves, is done, etc., around, about, in, in respect to, etc.; depending upon substt., adjj., or verbs.
    1.
    Upon substantives:

    circa eosdem sensus certamen atque aemulatio,

    Quint. 10, 5, 5:

    circa S litteram deliciae,

    id. 1, 11, 6:

    verba dissensio,

    id. 3, 11, 5:

    memoriam suam vanitas atque jactatio,

    id. 11, 2, 22:

    hoc opiniones,

    id. 2, 15, 1;

    Plin 8, 16, 19, § 48: quem pugna est,

    Quint. 8, 6, 1; 7, 1, 15:

    voces inani studio,

    id. 8, prooem §

    18 et saep: rura sermo,

    Plin. 18, 1, 1, § 5:

    classicum brevis et expeditus labor,

    Plin. Ep 3, 9, 13:

    hospitia nullum fastidium,

    id. Pan. 20, 3:

    publica circa bonas artes socordia,

    Tac. A. 11, 15:

    principem novo exemplo, i. e. in principe,

    Suet. Claud. 14.—
    2.
    Upon adjectives:

    non circa plurium artium species praestantem, sed in omnibus eminentissimum,

    Quint. 12, 10, 12:

    jus nostrum attentior,

    id. 4, 5, 21:

    studia mentis erectae,

    id. 1, 3, 10:

    lites raras ridiculi,

    id. 7, 1, 43:

    praecepta utiles sententiae,

    id. 10, 1, 52; 6, 1, 42 al.:

    corporis curam morosior,

    Suet. Caes. 45:

    victum indifferens,

    id. ib. 53:

    deos ac religiones neglegentior,

    id. Tib. 69:

    administrationem imperii vacuus,

    id. Dom. 3 al.:

    summa scelera distentum,

    Tac. A. 16, 8 fin.:

    adfectationem Germanicae originis ultro ambitiosi,

    id. G. 28:

    excessus otiosus,

    id. Or. 22:

    se animati,

    Just. 14, 1, 3 al. —
    3.
    Upon verbs facetum quoque non tantum circa ridicula opinor consistere, Quint. 6, 3, 19:

    hoc disputatum est,

    id. 1, 5, 34:

    priores erratur,

    id. 2, 5, 26:

    formas litterarum haerere,

    id. 1, 1, 21, cf. id. 5, 10, 114; Suet. Aug. 71. res tenues morari, Quint 1, 1, 35:

    consilium elegendi successoris in duas factiones scindebantur,

    Tac. H. 1, 13:

    Medeam, Thyestem (tragoedias) tempus consumas,

    id. Or. 3:

    successorem omnia ordinari,

    Suet. Claud. 45:

    ceremonias, item circa omnium ordinum statum quaedam correxit,

    id. ib. 22.
    Circa very rarely follows its case:

    quem circa,

    Cic.
    Verr. 2, 4, 48, § 107; Ov. A. A. 2, 577; id..3, 668; cf. circum, II. fin.
    2.
    Circa, ae, v. Circe.

    Lewis & Short latin dictionary > Circa

  • 11 circa

    1.
    circā, a later access. form for circum; not freq. before the Aug. per., esp. in Livy and Quintilian [acc. to Klotz, circa = circum ea; cf: antea, interea, postea, praeterea, etc.].
    I.
    Adv.
    A.
    ( = circum, I. B.) Around, round about, all around, in the environs or neighborhood:

    gramen erat circa,

    Ov. M. 3, 411:

    ripaeque lacusque Responsant circa,

    Verg. A. 12, 757:

    at circa gravibus pensis affixa puella... remittat opus,

    Tib. 1, 3, 87:

    circaque quā tumor est,

    Cels. 5, 28, 3; 5, 28, 4: fluvius ab tergo; ante circaque velut ripa praeceps oram ejus omnem cingebat, Liv. 27, 18, 5; 28, 33, 2:

    circa Padus amnis,

    id. 21, 43, 4 Weissenb. ad loc.:

    caligo, quam circa umidi effuderant montes,

    Curt. 4, 12, 20:

    alibi quam Romao circaque,

    Plin. 26, 1, 1, § 1; Quint. 12, prooem. § 2; Tac. A. 2, 11.—
    B.
    Circa esse, to be in the region around, in the neighborhood:

    ex montibus qui circa sunt,

    Liv. 1, 4, 6:

    Tarquinium moribundum cum qui circa erant excepissent,

    id. 1, 41, 1:

    sed non passi sunt ii, qui circa erant,

    Nep. Eum. 10, 4:

    eversa est turris quodque circa muri erat,

    Liv. 34, 29, 6:

    Corinthus et quae circa est regio,

    Plin. 24, 9, 42, § 69; Quint. 10, 7, 16. —Also freq. without esse, in connection with a subst.:

    multarum circa civitatum irritatis animis,

    the towns lying around, Liv. 1, 17, 4; 9, 2, 1; 27, 30, 3; 29, 29, 2;

    42, 64, 2: angulus muri erat in planiorem patentioremque quam cetera circa vallem vergens ( = cetera loca quae circa erant),

    id. 21, 7, 5:

    corpora multa virūm circa,

    Verg. A. 7, 535; Plin. 3, 17, 21, § 124.—
    C.
    Strengthened: undique circa and circa omnis ( = circum), round about, all around: frumento undique circa ex agris convecto. Liv. 42, 56, 8; 23, 19, 8;

    nam et circa omnia defecerunt,

    id. 9, 23, 10:

    cum tam procul Romani unica spes, circa omnia hostium essent,

    id. 21, 11, 12; cf. id. 9, 2, 7 Drak.:

    exhausto circa omni agro,

    id. 31, 38, 1; 24, 3, 3; Val. Fl. 8, 2; Flor. 1, 18, 12 Duker; Quint. 9, 2, 45.—
    II.
    Prep. with acc.
    A.
    In space.
    1.
    ( = circum, II. B.) Prop., in the region which surrounds, about, around, on the sides of:

    quam (Hennam) circa lacus lucique sunt plurimi atque laetissimi flores omni tempore anni,

    Cic. Verr. 2, 4, 48, § 107:

    noctu ligna contulerunt circa casam eam, in quā quiescebat,

    Nep. Alcib. 10, 4:

    circa flumina et lacus frequens nebula est,

    Sen. Q. N. 5, 3, 1:

    circa equum Alexandri,

    Curt. 4, 15, 26:

    illi robur et aes triplex Circa pectus erat,

    Hor. C. 1, 3, 10; id. S. 2, 6, 34:

    quem circa tigres jacent,

    Ov. M. 3, 668.—
    2.
    ( = circum, II. C.) Into... around, to... round about, etc. (first in Livy):

    Romulus legatos circa vicinas gentes misit,

    Liv. 1, 9, 2:

    legatis circa duodecim populos missis,

    id. 4, 23, 5; 28, 26, 11:

    circa domos ire,

    id. 26, 13, 1; 25, 9, 2; 39, 18, 2;

    29, 22, 3: circa civitates missi legati,

    id. 21, 49, 7 Weissenb.; 31, 3, 5; Plin. 7, 37, 37, § 123; Suet. Aug. 49; id. Ner. 28:

    litteris circa praefectos dimissis,

    Liv. 42, 51, 1:

    custodes circa omnes portas missi,

    id. 28, 26, 11; 26, 13, 1.—
    3.
    ( = circum, II. D.) With the prevailing idea of neighborhood, vicinity, in the region of, near to, near by:

    Capuam et urbis circa Capuam occupare,

    Cic. Agr. 1, 7, 22:

    circa Liternum posuit castra,

    in the neighborhood of, Liv. 23, 35, 6:

    tabernae erant circa forum,

    Quint. 6, 3, 38:

    circa Armeniae montes,

    Curt. 5, 1, 13:

    Acesinen amnem,

    Plin. 12, 5, 11, § 23:

    domum auream,

    Suet. Ner. 38:

    sacrificantem,

    id. Claud. 36.—
    b.
    As a less definite designation of place for in:

    Orestis liberi sedem cepere circa Lesbum insulam,

    Vell. 1, 2, 5:

    circa Mesopotamiam subsistere,

    Curt. 4, 9, 1:

    quod circa Syriam nascitur,

    Plin. 19, 3, 16, § 46;

    Quint. prooem. § 20: initia statim primi libri,

    id. 1, 5, 44; cf.

    finem,

    id. 4, 3, 5:

    virentes campos,

    Hor. C. 2, 5, 5:

    cum amor saeviet circa jecur,

    id. ib. 1, 25, 15 (cf. Petr. 17, 8:

    dolor saevit in praecordiis). So esp. freq. in medic. lang.: circa faciem, nares, aures, labra,

    Cels. 5, 28, 2; 5, 2, 8.—So in Livy, with names of places, approaching the more general use of later writers, v. infra, C.:

    quadriduum circa rupem consumptum,

    Liv. 21, 37, 3:

    compositis circa Opuntem rebus,

    id. 28, 7, 9:

    iisdem diebus circa Chalcidem Thoas... eandem fortunam habuit,

    id. 35, 37, 5 Weissenb. ad loc.; cf.:

    multos circa unam rem ambitus fecerim,

    id. 27, 27, 12 Weissenb. ad loc.—
    4.
    ( = circum, II. E.) In respect to persons who surround one (as attendants, friends, adherents, etc.), around, about:

    multa sibi opus esse, multa canibus (sarcast. for indagatoribus) suis, quos circa se haberet,

    Cic. Verr. 2, 1, 48, § 126:

    ex iis trecentos juvenes inermes circa se habebat,

    Liv. 29, 1, 2:

    omnes,

    Suet. Aug. 48; id. Calig. 43:

    circa regem erat et Phrygum turba,

    Curt. 3, 1, 17:

    e spadonibus, qui circa reginam erant,

    id. 4, 10, 25: omne sed officium circa te semper obibat turba tui sexūs, [p. 334] Mart. 1, 91, 3:

    quod omnes circa te similes tui effecisti,

    Plin. Pan. 83, 3.—In the language of the imperial court:

    circa latus alicujus agere,

    to wait on, altend, Dig. 27, 1, 30.—Hence also without a verb: circa aliquem, = hoi peri tina, the attendants, companions of a person:

    omnibus vero circa eum gratuito aut levi fenore obstrictis,

    Suet. Caes. 27; id. Dom. 9; cf. Liv. 21, 49, 7 Drak.—
    B.
    (Peculiar to the form circa). In time, designating nearness, proximity to a definite point of time, about (first in Livy; cf.

    circiter): postero die circa eandem horam in eundem locum rex copias admovit,

    Liv. 42, 57, 10:

    circa eum mensem,

    Plin. 9, 18, 33, § 69:

    lucis ortum,

    Curt. 5, 3, 7:

    lucem,

    Suet. Oth. 11:

    mediam noctem,

    id. Claud. 2:

    vernum aequinoctium,

    Col. 5, 6, 19:

    Kalendas et Idus Octobr.,

    id. 5, 10, 8, 5, 10, 12; 5, 12, 2 al.; Plin. Ep. 1, 7, 4; Pall. 2, 4; 2, 7 al.—With definite numbers:

    septimum diem,

    Cels. 2, 6:

    undecimam horam,

    Suet. Caes. 88:

    lustra decem,

    Hor. C. 4, 1, 6; Scrib. 227.—With general designations of time:

    tempora illa,

    Quint. 11, 3, 143:

    tempora Peloponnesia,

    id. 12, 10, 4:

    Murenae Cepionisque conjurationis tempus,

    Vell. 2, 93, 1:

    Magni Pompeii aetatem,

    Plin. 33, 12, 55, § 156:

    mortem,

    id. 11, 37, 73, § 189:

    initia imperii,

    Suet. Claud. 7.—And in the designation of periods of time by persons who belonged to them (cf. ante):

    circa Demetrium Phalerea,

    about the time of Demetrius Phalereus, Quint. 2, 4, 41 Spald.:

    Tisiam et Coraca,

    id. 2, 17, 7:

    Philippum,

    id. 12, 10, 6:

    Ciceronem,

    Sen. Contr. 1 praef.:

    Attium,

    Vell. 1, 17, 1.—
    2.
    In numerical designations, about, nearly, almost (first in Livy for the usual ad or circiter):

    ea fuere oppida circa septuaginta,

    Liv. 45, 34, 6:

    quingentos Romanorum,

    id. 27, 42, 8:

    decem milia Persarum,

    Curt. 4, 6, 30:

    sestertium vicies,

    Suet. Claud. 6:

    quartum milliarium,

    id. Ner. 48:

    selibram,

    Cels. 4, 19:

    singulas heminas,

    id. 7, 15.—
    C.
    (Also peculiar to the form circa, and only in post-Aug. prose; esp. freq. in Quint., occurring more than seventy times.) Trop. for the designation of an object about which, as if it were a centre, any thing moves, is done, etc., around, about, in, in respect to, etc.; depending upon substt., adjj., or verbs.
    1.
    Upon substantives:

    circa eosdem sensus certamen atque aemulatio,

    Quint. 10, 5, 5:

    circa S litteram deliciae,

    id. 1, 11, 6:

    verba dissensio,

    id. 3, 11, 5:

    memoriam suam vanitas atque jactatio,

    id. 11, 2, 22:

    hoc opiniones,

    id. 2, 15, 1;

    Plin 8, 16, 19, § 48: quem pugna est,

    Quint. 8, 6, 1; 7, 1, 15:

    voces inani studio,

    id. 8, prooem §

    18 et saep: rura sermo,

    Plin. 18, 1, 1, § 5:

    classicum brevis et expeditus labor,

    Plin. Ep 3, 9, 13:

    hospitia nullum fastidium,

    id. Pan. 20, 3:

    publica circa bonas artes socordia,

    Tac. A. 11, 15:

    principem novo exemplo, i. e. in principe,

    Suet. Claud. 14.—
    2.
    Upon adjectives:

    non circa plurium artium species praestantem, sed in omnibus eminentissimum,

    Quint. 12, 10, 12:

    jus nostrum attentior,

    id. 4, 5, 21:

    studia mentis erectae,

    id. 1, 3, 10:

    lites raras ridiculi,

    id. 7, 1, 43:

    praecepta utiles sententiae,

    id. 10, 1, 52; 6, 1, 42 al.:

    corporis curam morosior,

    Suet. Caes. 45:

    victum indifferens,

    id. ib. 53:

    deos ac religiones neglegentior,

    id. Tib. 69:

    administrationem imperii vacuus,

    id. Dom. 3 al.:

    summa scelera distentum,

    Tac. A. 16, 8 fin.:

    adfectationem Germanicae originis ultro ambitiosi,

    id. G. 28:

    excessus otiosus,

    id. Or. 22:

    se animati,

    Just. 14, 1, 3 al. —
    3.
    Upon verbs facetum quoque non tantum circa ridicula opinor consistere, Quint. 6, 3, 19:

    hoc disputatum est,

    id. 1, 5, 34:

    priores erratur,

    id. 2, 5, 26:

    formas litterarum haerere,

    id. 1, 1, 21, cf. id. 5, 10, 114; Suet. Aug. 71. res tenues morari, Quint 1, 1, 35:

    consilium elegendi successoris in duas factiones scindebantur,

    Tac. H. 1, 13:

    Medeam, Thyestem (tragoedias) tempus consumas,

    id. Or. 3:

    successorem omnia ordinari,

    Suet. Claud. 45:

    ceremonias, item circa omnium ordinum statum quaedam correxit,

    id. ib. 22.
    Circa very rarely follows its case:

    quem circa,

    Cic.
    Verr. 2, 4, 48, § 107; Ov. A. A. 2, 577; id..3, 668; cf. circum, II. fin.
    2.
    Circa, ae, v. Circe.

    Lewis & Short latin dictionary > circa

  • 12 circumago

    circum-ăgo, ēgi, actum, 3, v. a.
    I.
    To drive or turn in a circle, turn round (most freq. since the Aug. per.;

    not in Cic. or Quint.): impera suovetaurilia circumagi,

    Cato, R. R. 141, 1.—And with two acc. (on account of circum):

    terram fundumque meum suovetaurilia circumagi jussi,

    Cato, R. R. 141, § 2:

    (annus) qui solstitiali circumagitur orbe,

    Liv. 1, 19, 6:

    chamaeleonis oculos ipsos circumagi totos tradunt,

    Plin. 11, 37, 55, § 152.— Act. in mid. sense (very rare):

    Aegeum pelagus summotas terras hinc ad promunturium, quod Sunium vocatur, magno ambitu mollique circumagit,

    rolls around, surrounds, Mel. 2, 2, 8.—
    2.
    To drive around, produce by going around:

    pinctis bobus... aratro circumagebant sulcum,

    Varr. L. L. 5, § 143 Müll.—Hence,
    B.
    T. t., to manumit a slave by turning him round. since the slave, in such a case, was taken by his master with the right hand, and turned around in a circle (cf. vertigo, Casaub. Pers. 5, 75 sq., and Dict. of Antiq.);

    fig.: qui se illi (philosophiae) subjecit et tradidit, statim circumagitur: hoc enim ipsum philosophiae servire libertas est,

    Sen. Ep. 8, 6.—
    C.
    Trop.
    1.
    Of time, with se, or more freq. in pass, to pass away, to be spent (so most freq. in temp. perf. and in Liv.):

    in ipso conatu rerum circumegit se annus,

    Liv. 9, 18, 14:

    sed prius se aestas circumegit, quam, etc.,

    id. 23, 39, 4:

    prius circumactus est annus, quam, etc.,

    id. 6, 38, 1:

    circumactis decem et octo mensibus,

    id. 9, 33, 3; 6, 1, 4; 26, 40, 1; 27, 30, 11; 44, 36, 1; Plin. 7, 16, 17, § 76;

    and in tmesis: circum tribus actis annis,

    Lucr. 5, 881.—In temp. pres.:

    annus, qui solstitiali circumagitur orbe,

    Liv. 1, 19, 6:

    nobis in apparatu ipso annus circumagitur,

    id. 24, 8, 8.—
    2.
    Of the vicissitudes of fortune, etc.:

    cum videamus tot varietates tam volubili orbe circumagi,

    Plin. Ep. 4, 24, 6.—
    II.
    To turn, turn about, wheel around:

    equos frenis,

    Liv. 1, 14, 9; 8, 7, 10; 10, 11, 1; Curt. 3, 11, 14 sq.:

    collum in aversam se,

    Plin. 11, 47, 107, § 256:

    corpora,

    Tac. H. 4, 29:

    se ad dissonos clamores,

    Liv. 4, 28, 2:

    circumagitur, cum venit, imago (in speculis),

    Lucr. 4, 316 (340):

    circumagente se vento,

    Liv. 37, 16, 4:

    aciem,

    id. 42, 64, 5:

    signa,

    id. 10, 36, 9; 6, 24, 7; Curt. 4, 6, 14:

    ut qui (milites) ultimi stabant... verti tamen et in frontem circumagi possent,

    id. 4, 13, 32:

    se,

    to turn about, Plin. 6, 31, 36, § 199; 16, 41, 80, § 220:

    legiones,

    to lead back, Flor. 3, 21, 6. —Hence, prov.:

    circumagetur hic orbis,

    the tide will turn, Liv. 42, 42, 6; cf.

    ' praecipua cenationum rotunda, quae perpetuo diebus ac noctibus vice mundi circumageretur,

    Suet. Ner. 31.—
    2.
    Esp., to agitate, disturb:

    verna (mala) stomacho inutilia sunt, alvom, vesicam circumagunt,

    Plin. 23, 6, 54, § 100.—
    B.
    Trop.:

    hic paululum circumacta fortuna est,

    changes, is changed, Flor. 2, 2, 22:

    sed unā voce, quā Quirites eos pro militibus appellarat, tam facile circumegit et flexit,

    Suet. Caes. 70:

    quo te circumagas?

    whither will you now turn? Juv. 9, 81:

    universum prope humanum genus circumegit in se,

    brought over to his side, Plin. 26, 3, 7, § 13.—
    III.
    (Acc. to circum, II. C.) To run or drive about, proceed from one place to another:

    (milites) huc illuc clamoribus hostium circumagi,

    Tac. H, 3, 73: nil opus est te Circumagi, i. e. that you wander about with me, * Hor. S. 1, 9, 17.—
    B.
    Trop.:

    non pendere ex alterius vultu ac nutu, nec alieni momentis animi circumagi,

    Liv. 39, 5, 3:

    rumoribus vulgi circumagi,

    id. 44, 34, 4; 26, 8, 3.—
    IV.
    Aliquem aliquā re = circumdare, to surround with something:

    fratrem Saturnum muro,

    Lact. 1, 14.—Hence, circumactus, a, um, P. a., bent around, curved (perh. only in the two Plin.):

    in orbem circumactus,

    Plin. 9, 33, 52, § 102; 15, 14, 15, § 51; 16, 34, 62, § 146:

    sensim circumactis curvatisque litoribus,

    Plin. Ep. 6, 16, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > circumago

  • 13 circumicio

    circum-ĭcĭo or circum-jĭcĭo (access. form circum-jăcĭo, Liv 33, 18, 17, where more recent editt. read circumagere), jēci, jectum, 3, v. a.
    I.
    To cast, throw, or place around (in good class. prose)' amic tum, Varr. L. L. 5, § 132:

    vallum, Liv 35, 4, 6: fossam quoque et alia munimenta verticibus iis... circumjecere,

    id. 38, 19, 5:

    pars urbis, cui brevior orbis munitionis circumjectus erat,

    id. 36, 9, 12 miles moenibus Cremonensium castra sua, castris vallum circumjecerat, Tac H. 3, 26 vehicula, id. A. 14, 37' multitudinem hominum totis moenibus, Caes. B. G. 2, 6 equites levisque armaturae quod erat cornibus circumjectum, Liv. 33, 18, 11 custodes, Tac. A. 6, 19 al.—In pass. with acc. (depending on circum):

    quod anguis vectem circumjectus fuisset,

    had wound itself around, Cic. Div. 2, 28, 62.—Hence, circumjec-tus, a, um, of localities, lying around, surrounding ' aedificia muris, Liv. 9, 28, 5:

    silvae itineri,

    id. 35, 30, 6:

    moenia regiae,

    Tac. H. 5, 11 fin.Absol.:

    lucus, Liv 31, 24, 17: silvae,

    Suet. Aug. 100:

    campi,

    Curt. 3, 1, 3:

    nemora,

    id. 3, 10, 2 oppida, Tac. A. 4, 27:

    nationes,

    id. ib. 6, 31;

    12, 31: civitates,

    id. H. 3, 43 fin.. tecta, id A 15, 37.— Subst.' circumjecta, ōrum, n. (sc. loca), the neighborhood:

    vagi circumjecta populabantur,

    Tac. A. 1, 21.— Trop., of discourse (cf. circumjaceo, II.): circumjectae orationis copia, standing by, * Quint. 4, 2, 117.—
    II.
    Aliquid aliquā re, to encompass or environ, to surround: extremitatem caeli rotundo ambitu, Cic. Univ. 8, 23:

    planities saltibus circumjecta,

    surrounded, Tac. A. 2, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > circumicio

  • 14 circumjecta

    circum-ĭcĭo or circum-jĭcĭo (access. form circum-jăcĭo, Liv 33, 18, 17, where more recent editt. read circumagere), jēci, jectum, 3, v. a.
    I.
    To cast, throw, or place around (in good class. prose)' amic tum, Varr. L. L. 5, § 132:

    vallum, Liv 35, 4, 6: fossam quoque et alia munimenta verticibus iis... circumjecere,

    id. 38, 19, 5:

    pars urbis, cui brevior orbis munitionis circumjectus erat,

    id. 36, 9, 12 miles moenibus Cremonensium castra sua, castris vallum circumjecerat, Tac H. 3, 26 vehicula, id. A. 14, 37' multitudinem hominum totis moenibus, Caes. B. G. 2, 6 equites levisque armaturae quod erat cornibus circumjectum, Liv. 33, 18, 11 custodes, Tac. A. 6, 19 al.—In pass. with acc. (depending on circum):

    quod anguis vectem circumjectus fuisset,

    had wound itself around, Cic. Div. 2, 28, 62.—Hence, circumjec-tus, a, um, of localities, lying around, surrounding ' aedificia muris, Liv. 9, 28, 5:

    silvae itineri,

    id. 35, 30, 6:

    moenia regiae,

    Tac. H. 5, 11 fin.Absol.:

    lucus, Liv 31, 24, 17: silvae,

    Suet. Aug. 100:

    campi,

    Curt. 3, 1, 3:

    nemora,

    id. 3, 10, 2 oppida, Tac. A. 4, 27:

    nationes,

    id. ib. 6, 31;

    12, 31: civitates,

    id. H. 3, 43 fin.. tecta, id A 15, 37.— Subst.' circumjecta, ōrum, n. (sc. loca), the neighborhood:

    vagi circumjecta populabantur,

    Tac. A. 1, 21.— Trop., of discourse (cf. circumjaceo, II.): circumjectae orationis copia, standing by, * Quint. 4, 2, 117.—
    II.
    Aliquid aliquā re, to encompass or environ, to surround: extremitatem caeli rotundo ambitu, Cic. Univ. 8, 23:

    planities saltibus circumjecta,

    surrounded, Tac. A. 2, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > circumjecta

  • 15 circumjicio

    circum-ĭcĭo or circum-jĭcĭo (access. form circum-jăcĭo, Liv 33, 18, 17, where more recent editt. read circumagere), jēci, jectum, 3, v. a.
    I.
    To cast, throw, or place around (in good class. prose)' amic tum, Varr. L. L. 5, § 132:

    vallum, Liv 35, 4, 6: fossam quoque et alia munimenta verticibus iis... circumjecere,

    id. 38, 19, 5:

    pars urbis, cui brevior orbis munitionis circumjectus erat,

    id. 36, 9, 12 miles moenibus Cremonensium castra sua, castris vallum circumjecerat, Tac H. 3, 26 vehicula, id. A. 14, 37' multitudinem hominum totis moenibus, Caes. B. G. 2, 6 equites levisque armaturae quod erat cornibus circumjectum, Liv. 33, 18, 11 custodes, Tac. A. 6, 19 al.—In pass. with acc. (depending on circum):

    quod anguis vectem circumjectus fuisset,

    had wound itself around, Cic. Div. 2, 28, 62.—Hence, circumjec-tus, a, um, of localities, lying around, surrounding ' aedificia muris, Liv. 9, 28, 5:

    silvae itineri,

    id. 35, 30, 6:

    moenia regiae,

    Tac. H. 5, 11 fin.Absol.:

    lucus, Liv 31, 24, 17: silvae,

    Suet. Aug. 100:

    campi,

    Curt. 3, 1, 3:

    nemora,

    id. 3, 10, 2 oppida, Tac. A. 4, 27:

    nationes,

    id. ib. 6, 31;

    12, 31: civitates,

    id. H. 3, 43 fin.. tecta, id A 15, 37.— Subst.' circumjecta, ōrum, n. (sc. loca), the neighborhood:

    vagi circumjecta populabantur,

    Tac. A. 1, 21.— Trop., of discourse (cf. circumjaceo, II.): circumjectae orationis copia, standing by, * Quint. 4, 2, 117.—
    II.
    Aliquid aliquā re, to encompass or environ, to surround: extremitatem caeli rotundo ambitu, Cic. Univ. 8, 23:

    planities saltibus circumjecta,

    surrounded, Tac. A. 2, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > circumjicio

  • 16 circumsisto

    circum-sisto, stĕti (Caes. B. G. 3, 15 Oud. N. cr.; 4, 37; Curt. 15, 9, 10; Verg. A. 2, 559; Tac. A. 15, 15; id. H. 4, 79; cf. circumsto;

    rarely circumstiti,

    Tac. H. 3, 31), 3, v. a., to place one ' s self or take one ' s stand around a person or thing, to surround, go or stand around (class.; most freq. in the histt.; in Cic. perh. only once).
    (α).
    With acc.:

    quid me circumsistitis?

    Plaut. Men. 5, 7, 9; so * Cat. 42, 10; Caes. B. G. 5, 7 fin.; 7, 5; id. B. C. 1, 20; id. B. G. 4, 26 Oud. N. cr.; Liv. 1, 28, 7; 1, 51, 8; 2, 2, 8; Curt. 7, 5:

    ipsumque domumque,

    Verg. A. 8, 490 al.; so,

    naves,

    Caes. B. G. 3, 15:

    curiam,

    Liv. 2, 23, 11; Tac. A. 5, 4:

    lectum,

    id. ib. 14, 8:

    vias,

    id. ib. 15, 15:

    signa sua,

    id. H. 2, 41.— Pass.:

    ne ab omnibus civitatibus circumsisteretur (Caesar),

    Caes. B. G. 7, 43; App. Dogm. Plat. 2.—
    (β).
    Absol.:

    circumsistamus,

    Plaut. As. 3, 3, 28:

    haec cum maxime loqueretur, sex lictores circumsistunt (sc. loquentem),

    Cic. Verr. 2, 5, 54, § 142:

    circumstiterant victores,

    Tac. H. 3, 31:

    circumsistentia tecta,

    Jul. Val. Rer. Gest. Alex. 3, 42; cf. also circumsto.

    Lewis & Short latin dictionary > circumsisto

  • 17 claudo

    1.
    claudo ( * clōdo:

    clodunt ita (oculos),

    Plin. 18, 33, 76, § 330 fin.; but some refer clodo to claudeo; and more freq., although not in Cic., clūdo, as always in the compounds; v. infra), si, sum, 3, v. a. [root sklu-, klu-, to shut; cf. kleiô, kleis, clavis; O. H. Germ. scliuzu; M. H. Germ. schliessen; also claudus, clavus], to shut.
    I.
    To shut something that is open, to close, shut up (opp. aperire; freq. in prose and poetry).
    (α).
    Claudo:

    forem cubiculi,

    Cic. Tusc. 5, 20, 59; cf. Quint. 10, 3, 25;

    and, clausae fores,

    Tib. 1, 9, 44; Suet. Ner. 47:

    conventus portus Varroni clausit,

    Caes. B. C. 2, 19:

    januam serā,

    Tib. 1, 2, 6:

    domum,

    Ov. P. 1, 7, 36 sq.:

    ostia,

    Cat. 6, 231:

    portas,

    Cic. Fl. 25, 61; Hor. C. 3, 5, 23; cf. Cic. Verr. 2, 5, 27, § 68:

    omnes aditus,

    id. Phil. 1, 10, 25; Tac. A. 12, 68; Stat. Th. 6, 752:

    rivos,

    to dam up, Verg. E. 3, 111:

    ad claudendas pupulas, ne quid incideret, et ad aperiendas, etc.,

    Cic. N. D. 2, 57, 142:

    ocellos (in dying),

    Prop. 2 (3), 13, 17; so,

    oculos,

    Luc. 5, 28:

    lumina,

    Verg. A. 10, 746; Ov. M. 3, 503:

    clausis foribus,

    Lucr. 4, 598.—
    (β).
    Cludo:

    domum,

    Tac. H. 1, 33:

    Janum Quirinum ter clusit,

    Suet. Aug. 22; Flor. 4, 12, 64:

    animam clusit dolor,

    Luc. 8, 59.—
    2.
    Trop.:

    nec ita claudenda est res familiaris, ut eam benignitas aperire non possit,

    Cic. Off. 2, 15, 55:

    domus clausa contra cupiditatem,

    id. Verr. 2, 5, 15, § 39:

    habere domum clausam pudori et sanctimoniae, patentem cupiditati et voluptatibus,

    id. Quint. 30, 93; cf. id. Fam. 4, 13, 6:

    aures ad doctissimas voces,

    id. Tusc. 4, 1, 2; cf. Liv. 40, 8, 20:

    cludendae sunt aures malis vocibus,

    Sen. Ep. 123, 9:

    horum ferocia vocem Euandri clausit,

    Liv. 44, 45, 11: fugam hostibus, q. s. to block up, to cut off, prevent, id. 27, 18, 20; so Ov. M. 6, 572:

    alicui iter,

    id. F. 1, 272; id. M. 8, 548:

    alios incessus,

    Tac. A. 6, 33:

    sideritis sanguinem claudit,

    i. e. stops, stanches, Plin. 26, 13, 83, § 135:

    cluso corpore adversum vim veneni,

    Tac. A. 15, 64:

    clausa consilia habere,

    i. e. to conceal, Cic. Verr. 2, 3, 25, § 63; cf. Sall. C. 10, 5; Ov. M. 2, 641; id. F. 4, 846; Sil. 1, 140.— Poet.: animam laqueo, i. e. to end one ' s life, Ov. M. 7, 604 (cf.:

    vitalesque vias et respiramina clausit,

    id. ib. 2, 828).—
    B.
    To close, end, conclude (so, except the milit. expression, agmen, only poet. or in post-Aug. prose; most freq. in Quint.).
    (α).
    Claudo:

    cujus octavum trepidavit aetas Claudere lustrum,

    Hor. C. 2, 4, 24:

    opus,

    Ov. F. 3, 384:

    jus,

    Luc. 5, 44:

    labores ingentis belli,

    Sil. 15, 655:

    epistulam,

    Ov. H. 13, 165; 20, 242:

    cenas lactucā,

    Mart. 13, 14; Quint. 9, 4, 13:

    cum ventum est ad ipsum illud, quo veteres tragoediae comoediaeque clauduntur, Plaudite,

    id. 6, 1, 52; cf. id. 1, 8, 1; 2, 15, 27.—
    (β).
    Cludo:

    cludere bella,

    Stat. Th. 11, 58:

    cludendi incohandique sententias ratio,

    Quint. 9, 4, 18; cf.

    opp. incipere,

    id. 9, 4, 67 (as claudere, opp. incipere, id. 1, 8, 1):

    cum versus cluditur,

    id. 9, 4, 65; cf. id. 9, 4, 26; 9, 4, 71; 9, 4, 73; 9, 4, 93; 9, 4, 102; 9, 4, 104; 9, 4, 105; 12, 10, 31.—
    2.
    Agmen, in milit. lang., to close the procession or train, to bring up the rear, Caes. B. G. 1, 25; Curt. 3, 3, 21; 4, 12, 4; so,

    aciem,

    Sil. 7, 590; cf. cogo, I. B. 3.—
    II.
    (For the compounds includo, concludo.) Claudere aliquid aliquā re, to shut up or in something by something, to enclose, encompass, surround, imprison, hide, confine (class., esp. freq. in poetry and in the historians).
    (α).
    Claudo, with abl.:

    locum aquā,

    Varr. R. R. 3, 14, 1:

    quae (Syracusarum urbs) loci naturā terrā marique clauderetur,

    Cic. Verr. 2, 2, 2, § 4:

    (animae) clausae tenebris et carcere caeco,

    Verg. A. 6, 734:

    stabulis armenta,

    id. G. 3, 352:

    claudens textis cratibus pecus,

    Hor. Epod. 2, 45; cf. Ov. M. 2, 554; 4, 646:

    ensem vaginā,

    Luc. 5, 245:

    aliquem Gyaro,

    Tac. A. 4, 30; 14, 63:

    clausus domo,

    id. ib. 15, 53; cf.:

    intra domum,

    id. H. 4, 49:

    rivus praealtis utrimque clausus ripis,

    Liv. 21, 54, 1; cf. id. 21, 43, 4; 41, 27, 12; Quint. 1, 10, 45:

    clauditur cubiculo aliquis,

    Tac. A. 15, 69; cf.: in atras et profundas tenebras eum claudebant, Tubero ap. Gell. 7 (6), 4, 3:

    in arcā,

    Hor. S. 2, 7, 59:

    claudam in curiā vos,

    Liv. 23, 2, 9:

    in tectis,

    Ov. M. 3, 697:

    (apes) in arbore inani,

    id. F. 3, 743:

    aquilonem in antris,

    id. M. 1, 262.—Without abl.:

    nihil se tam clausum posse habere, quod non istius cupiditati apertissimum esset,

    Cic. Verr. 2, 4, 20, § 42:

    insula ea sinum ab alto claudit,

    Liv. 30, 24, 9; cf. Tac. G. 34; Quint. 1, 10, 42; Ov. M. 1, 568 al.—In milit. lang., of a hostile encompassing, to encompass, invest, besiege, blockade, etc.:

    praestare arbitrabatur, unum locum... quam omnia litora ac portus custodiā clausos teneri,

    Caes. B. C. 3, 23:

    urbem operibus,

    Nep. Milt. 7, 2; Liv. 25, 22, 12 al.; cf.:

    urbem obsidione,

    Nep. Epam. 8, 5:

    adversarios locorum angustiis,

    id. Dat. 8, 4; cf. id. Epam. 7, 1; id. Ham. 2, 4:

    multitudine,

    id. Milt. 5, 3:

    hinc Tusco claudimur amni,

    are hemmed in, Verg. A. 8, 473.—So of hunting:

    nemorum saltus,

    Verg. E. 6, 56:

    indagine collis,

    Tib. 4, 3, 7:

    silvas vastasque feras indagine,

    Luc. 6, 42; Stat. Th. 2, 553:

    insidiis altas valles,

    Tib. 1, 4, 49:

    cur tibi clauduntur rete Imbelles capr eae,

    Ov. F. 5, 371.—
    (β).
    Cludo, Varr. R. R. 3, 3, 5:

    venti clusi Nubibus,

    Lucr. 6, 197; Flor. 3, 20, 13.—
    B.
    Trop.:

    numcubi meam Benignitatem sensisti in te claudier?

    Ter. Eun. 1, 2, 84:

    nolo tibi ullum commodum in me claudier,

    id. And. 3, 3, 41; cf.

    I. A. 2. supra.—Esp. of speech and rhythm: qui non claudunt numeris sententias,

    Cic. Or. 68, 229; 58, 198:

    pedibus verba,

    i. e. to compose verses, Hor. S. 2, 1, 28; cf. id. ib. 1, 10, 59:

    quod clausae hieme Alpes essent,

    Liv. 27, 36, 4; cf. Verg. G. 2, 317: rura gelu tum claudit hiems (and id. A. 2, 111: illos aspera ponti interclusit hiems).—Hence, P.a. as subst.: clausum ( clūsum), i, n., an enclosed place (for confining or keeping any thing):

    clausa effringere,

    Sall. J. 12, 5:

    in clauso linquere,

    in confinement, Verg. G. 4, 303:

    fructus clauso custodire,

    Col. 12, praef. §

    3: sub uno clauso,

    id. 7, 6, 5:

    clausa domorum,

    Lucr. 1, 354:

    clausa viarum,

    id. 4, 612.
    2.
    claudo, ĕre, v. claudeo.

    Lewis & Short latin dictionary > claudo

  • 18 clusum

    1.
    claudo ( * clōdo:

    clodunt ita (oculos),

    Plin. 18, 33, 76, § 330 fin.; but some refer clodo to claudeo; and more freq., although not in Cic., clūdo, as always in the compounds; v. infra), si, sum, 3, v. a. [root sklu-, klu-, to shut; cf. kleiô, kleis, clavis; O. H. Germ. scliuzu; M. H. Germ. schliessen; also claudus, clavus], to shut.
    I.
    To shut something that is open, to close, shut up (opp. aperire; freq. in prose and poetry).
    (α).
    Claudo:

    forem cubiculi,

    Cic. Tusc. 5, 20, 59; cf. Quint. 10, 3, 25;

    and, clausae fores,

    Tib. 1, 9, 44; Suet. Ner. 47:

    conventus portus Varroni clausit,

    Caes. B. C. 2, 19:

    januam serā,

    Tib. 1, 2, 6:

    domum,

    Ov. P. 1, 7, 36 sq.:

    ostia,

    Cat. 6, 231:

    portas,

    Cic. Fl. 25, 61; Hor. C. 3, 5, 23; cf. Cic. Verr. 2, 5, 27, § 68:

    omnes aditus,

    id. Phil. 1, 10, 25; Tac. A. 12, 68; Stat. Th. 6, 752:

    rivos,

    to dam up, Verg. E. 3, 111:

    ad claudendas pupulas, ne quid incideret, et ad aperiendas, etc.,

    Cic. N. D. 2, 57, 142:

    ocellos (in dying),

    Prop. 2 (3), 13, 17; so,

    oculos,

    Luc. 5, 28:

    lumina,

    Verg. A. 10, 746; Ov. M. 3, 503:

    clausis foribus,

    Lucr. 4, 598.—
    (β).
    Cludo:

    domum,

    Tac. H. 1, 33:

    Janum Quirinum ter clusit,

    Suet. Aug. 22; Flor. 4, 12, 64:

    animam clusit dolor,

    Luc. 8, 59.—
    2.
    Trop.:

    nec ita claudenda est res familiaris, ut eam benignitas aperire non possit,

    Cic. Off. 2, 15, 55:

    domus clausa contra cupiditatem,

    id. Verr. 2, 5, 15, § 39:

    habere domum clausam pudori et sanctimoniae, patentem cupiditati et voluptatibus,

    id. Quint. 30, 93; cf. id. Fam. 4, 13, 6:

    aures ad doctissimas voces,

    id. Tusc. 4, 1, 2; cf. Liv. 40, 8, 20:

    cludendae sunt aures malis vocibus,

    Sen. Ep. 123, 9:

    horum ferocia vocem Euandri clausit,

    Liv. 44, 45, 11: fugam hostibus, q. s. to block up, to cut off, prevent, id. 27, 18, 20; so Ov. M. 6, 572:

    alicui iter,

    id. F. 1, 272; id. M. 8, 548:

    alios incessus,

    Tac. A. 6, 33:

    sideritis sanguinem claudit,

    i. e. stops, stanches, Plin. 26, 13, 83, § 135:

    cluso corpore adversum vim veneni,

    Tac. A. 15, 64:

    clausa consilia habere,

    i. e. to conceal, Cic. Verr. 2, 3, 25, § 63; cf. Sall. C. 10, 5; Ov. M. 2, 641; id. F. 4, 846; Sil. 1, 140.— Poet.: animam laqueo, i. e. to end one ' s life, Ov. M. 7, 604 (cf.:

    vitalesque vias et respiramina clausit,

    id. ib. 2, 828).—
    B.
    To close, end, conclude (so, except the milit. expression, agmen, only poet. or in post-Aug. prose; most freq. in Quint.).
    (α).
    Claudo:

    cujus octavum trepidavit aetas Claudere lustrum,

    Hor. C. 2, 4, 24:

    opus,

    Ov. F. 3, 384:

    jus,

    Luc. 5, 44:

    labores ingentis belli,

    Sil. 15, 655:

    epistulam,

    Ov. H. 13, 165; 20, 242:

    cenas lactucā,

    Mart. 13, 14; Quint. 9, 4, 13:

    cum ventum est ad ipsum illud, quo veteres tragoediae comoediaeque clauduntur, Plaudite,

    id. 6, 1, 52; cf. id. 1, 8, 1; 2, 15, 27.—
    (β).
    Cludo:

    cludere bella,

    Stat. Th. 11, 58:

    cludendi incohandique sententias ratio,

    Quint. 9, 4, 18; cf.

    opp. incipere,

    id. 9, 4, 67 (as claudere, opp. incipere, id. 1, 8, 1):

    cum versus cluditur,

    id. 9, 4, 65; cf. id. 9, 4, 26; 9, 4, 71; 9, 4, 73; 9, 4, 93; 9, 4, 102; 9, 4, 104; 9, 4, 105; 12, 10, 31.—
    2.
    Agmen, in milit. lang., to close the procession or train, to bring up the rear, Caes. B. G. 1, 25; Curt. 3, 3, 21; 4, 12, 4; so,

    aciem,

    Sil. 7, 590; cf. cogo, I. B. 3.—
    II.
    (For the compounds includo, concludo.) Claudere aliquid aliquā re, to shut up or in something by something, to enclose, encompass, surround, imprison, hide, confine (class., esp. freq. in poetry and in the historians).
    (α).
    Claudo, with abl.:

    locum aquā,

    Varr. R. R. 3, 14, 1:

    quae (Syracusarum urbs) loci naturā terrā marique clauderetur,

    Cic. Verr. 2, 2, 2, § 4:

    (animae) clausae tenebris et carcere caeco,

    Verg. A. 6, 734:

    stabulis armenta,

    id. G. 3, 352:

    claudens textis cratibus pecus,

    Hor. Epod. 2, 45; cf. Ov. M. 2, 554; 4, 646:

    ensem vaginā,

    Luc. 5, 245:

    aliquem Gyaro,

    Tac. A. 4, 30; 14, 63:

    clausus domo,

    id. ib. 15, 53; cf.:

    intra domum,

    id. H. 4, 49:

    rivus praealtis utrimque clausus ripis,

    Liv. 21, 54, 1; cf. id. 21, 43, 4; 41, 27, 12; Quint. 1, 10, 45:

    clauditur cubiculo aliquis,

    Tac. A. 15, 69; cf.: in atras et profundas tenebras eum claudebant, Tubero ap. Gell. 7 (6), 4, 3:

    in arcā,

    Hor. S. 2, 7, 59:

    claudam in curiā vos,

    Liv. 23, 2, 9:

    in tectis,

    Ov. M. 3, 697:

    (apes) in arbore inani,

    id. F. 3, 743:

    aquilonem in antris,

    id. M. 1, 262.—Without abl.:

    nihil se tam clausum posse habere, quod non istius cupiditati apertissimum esset,

    Cic. Verr. 2, 4, 20, § 42:

    insula ea sinum ab alto claudit,

    Liv. 30, 24, 9; cf. Tac. G. 34; Quint. 1, 10, 42; Ov. M. 1, 568 al.—In milit. lang., of a hostile encompassing, to encompass, invest, besiege, blockade, etc.:

    praestare arbitrabatur, unum locum... quam omnia litora ac portus custodiā clausos teneri,

    Caes. B. C. 3, 23:

    urbem operibus,

    Nep. Milt. 7, 2; Liv. 25, 22, 12 al.; cf.:

    urbem obsidione,

    Nep. Epam. 8, 5:

    adversarios locorum angustiis,

    id. Dat. 8, 4; cf. id. Epam. 7, 1; id. Ham. 2, 4:

    multitudine,

    id. Milt. 5, 3:

    hinc Tusco claudimur amni,

    are hemmed in, Verg. A. 8, 473.—So of hunting:

    nemorum saltus,

    Verg. E. 6, 56:

    indagine collis,

    Tib. 4, 3, 7:

    silvas vastasque feras indagine,

    Luc. 6, 42; Stat. Th. 2, 553:

    insidiis altas valles,

    Tib. 1, 4, 49:

    cur tibi clauduntur rete Imbelles capr eae,

    Ov. F. 5, 371.—
    (β).
    Cludo, Varr. R. R. 3, 3, 5:

    venti clusi Nubibus,

    Lucr. 6, 197; Flor. 3, 20, 13.—
    B.
    Trop.:

    numcubi meam Benignitatem sensisti in te claudier?

    Ter. Eun. 1, 2, 84:

    nolo tibi ullum commodum in me claudier,

    id. And. 3, 3, 41; cf.

    I. A. 2. supra.—Esp. of speech and rhythm: qui non claudunt numeris sententias,

    Cic. Or. 68, 229; 58, 198:

    pedibus verba,

    i. e. to compose verses, Hor. S. 2, 1, 28; cf. id. ib. 1, 10, 59:

    quod clausae hieme Alpes essent,

    Liv. 27, 36, 4; cf. Verg. G. 2, 317: rura gelu tum claudit hiems (and id. A. 2, 111: illos aspera ponti interclusit hiems).—Hence, P.a. as subst.: clausum ( clūsum), i, n., an enclosed place (for confining or keeping any thing):

    clausa effringere,

    Sall. J. 12, 5:

    in clauso linquere,

    in confinement, Verg. G. 4, 303:

    fructus clauso custodire,

    Col. 12, praef. §

    3: sub uno clauso,

    id. 7, 6, 5:

    clausa domorum,

    Lucr. 1, 354:

    clausa viarum,

    id. 4, 612.
    2.
    claudo, ĕre, v. claudeo.

    Lewis & Short latin dictionary > clusum

  • 19 obeo

    ŏb-ĕo, īvi or ĭi (obivi, Verg. A. 6, 801; Aus. Epit. 32, 4; Anthol. Lat. 4, 97, 1;

    contr. obit for obiit,

    Lucr. 3, 1042; Luc. 9, 189; Juv. 6, 559), ĭtum, 4 (lengthened form, obinunt obeunt, Paul. ex Fest. p. 189 Müll.), v. n. and a.
    I.
    Neutr., to go or come to or towards, to come in, to go to meet, go against (mostly poet. and in post-Aug. prose).
    A.
    In gen.:

    donec vis obiit,

    until force intervene, Lucr. 1, 222:

    dum acris vis obeat,

    id. 1, 247:

    obit infera Perseus in loca,

    Cic. Arat. 465 (Grot. 718):

    ad omnes hostium conatus,

    to go to meet, to oppose, Liv. 31, 21. —
    B.
    In partic.
    1.
    Of constellations, to go down, to set:

    abditur Orion, obit et Lepus abditus umbrā,

    Cic. Arat. 46, 3 (Grot. 716); Stat. S. 2, 1, 210:

    an sidera obirent, nascerenturve,

    Plin. 2, 26, 24, § 95.—Of the sun:

    in reliquis orientis aut obeuntis solis partibus,

    Cic. Rep. 6, 20, 22:

    in undis Sol fit uti videatur obire et condere lumen,

    Lucr. 4, 433.—Hence, to pass by:

    tres noctes,

    Plaut. Truc. 1, 1, 11.—
    2.
    Pregn., to fall, perish (syn.:

    occido, pereo, occumbo). —Of cities: et Agamede obiit et Hiera,

    Plin. 5, 31, 39, § 139; id. 5, 29, 31, § 117.— —Hence, to die:

    malo cruciatu ut pereas atque obeas cito,

    Plaut. Ep. 3, 4, 76; Lucr. 3, 1045;

    tecum vivere amem, tecum obeam libens,

    Hor. C. 3, 9, 24:

    simul se cum illis obituros,

    Liv. 5, 39, 13:

    gaudio,

    to die of joy, Plin. 7, 53, 54, § 180:

    morbo,

    of a disease, id. 11, 37, 71, § 187; Vell. 2, 47, 2; 2, 102, 1; Tac. A. 3, 6; Suet. Aug. 63; id. Tib. 39; id. Ner. 3; Plin. Ep. 3, 7, 10; 6, 2, 5:

    voluntariā morte obiit,

    Suet. Galb. 3 fin.; Vell. 2, 8, 7; Eutr. 7, 17:

    morte subitā,

    id. 8, 15:

    repentinā morte,

    id. 10, 17; Ambros. Ep. 53, 3.—
    II.
    Act. (freq. and class.), to go or come to a thing or place.
    A.
    In gen.:

    Acherontem nunc obibo, Enn. ap. Paul. ex Fest. s. v. ob, p. 201 Müll. (Trag. v. 278 Vahl.): tantum restitisset urbis, quantum flamma obire non potuisset,

    to reach, Cic. Cat. 3, 10, 25.—
    B.
    In partic.
    1.
    To travel over or through; to wander through, traverse, visit:

    nec vero Alcides tantum telluris obivit,

    Verg. A. 6, 801:

    tantas regiones barbarorum pedibus obiit,

    Cic. Fin. 5, 29, 87:

    villas,

    to visit, id. Fam. 7, 1, 5:

    comitia,

    id. Att. 1, 4, 1:

    cenas,

    id. ib. 9, 13, 6. —
    2.
    To run over with the eyes, to survey, review:

    oculis exercitum,

    to survey, Plin. Ep. 3, 7, 13:

    omnia visu,

    Verg. A. 10, 447.—In speaking, to go over, mention, recount:

    oratione omnes civitates,

    to enumerate, Cic. Verr. 2, 2, 51, § 125.—
    3.
    To go around, surround, overspread, envelop ( poet.):

    chlamydem limbus obibat Aureus,

    Ov. M. 5, 51:

    clipeum,

    Verg. A. 10, 482.—
    4.
    To apply [p. 1234] one's self to, to engage in, attend to any business or undertaking; to enter upon an office; to discharge, perform, execute, accomplish any thing:

    obeundi negotii studio tot loca adire,

    Cic. Imp. Pomp. 12, 34:

    hereditatum obeundarum causā,

    to enter upon, take possession of, id. Agr. 1, 3, 8:

    facinus,

    id. Cat. 1, 10, 26:

    pugnas,

    to engage in battle, Verg. A. 6, 167; Val. Fl. 3, 710:

    judicia,

    Cic. de Or. 1, 38, 173:

    legationem,

    to enter upon, undertake, id. Att. 15, 7; Nep. Dion. 1, 4:

    consularia munera,

    Liv. 2, 8:

    munus vigiliarum,

    id. 3, 6:

    publica ac privata officia,

    Just. 41, 3, 4:

    neque privatam rem... neque publicam,

    Cic. Imp. Pomp. 17, 53:

    ne ad omnia simul obire unus non possit,

    Liv. 10, 25, 14:

    rusticum opus,

    Col. 12, 3:

    bella,

    Liv. 4, 7:

    sacra,

    id. 1, 20:

    imperia,

    to perform, execute, Stat. Achill. 1, 149.—
    5.
    To meet:

    vadimonium,

    to meet one's bail, appear at the appointed time, Cic. Quint. 17, 54:

    diem,

    to appear on the day appointed, id. Lael. 2, 7; id. Phil. 3, 8, 29; id. Att. 13, 14, 1:

    annum petitiones tuae,

    i. e. to be a candidate the first year the law permits, id. Fam. 10, 25.—Hence, diem suum obire, to die:

    ea diem suom obiit,

    Plaut. Cist. 1, 3, 27; Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2; Gell. 6, 8, 6; so,

    diem supremum,

    Nep. Milt. 7, 6;

    and simply, diem,

    Suet. Vesp. 1:

    mortem,

    Plaut. Aul. prol. 15; Cic. Phil. 5, 17, 48; hence, in the pass.:

    morte obitā (sc. ob rem publicam),

    id. Sest. 38, 83.—Hence, P. a. (anteand post-class.): ŏbĭtus, a, um, for mortuus, dead, Liv. Andron. ap. Prisc. p. 869 P.: obiti, the dead:

    obitis libatione profunditur,

    App. de Mund. p. 68:

    OBITAE,

    Inscr. Orell. 2673.

    Lewis & Short latin dictionary > obeo

См. также в других словарях:

  • surround — 1 verb (T) 1 (usually passive) to be all around someone or something on every side: The city is surrounded on all sides by hills. | be surrounded by sth: Jill was sitting on the floor surrounded by boxes. 2 be surrounded by sb/sth to have a lot… …   Longman dictionary of contemporary English

  • surround — sur|round1 W2 [səˈraund] v [T] [Date: 1400 1500; : Old French; Origin: suronder to overflow, flood , from Late Latin superundare, from Latin unda wave ] 1.) [usually passive] to be all around someone or something on every side be surrounded by… …   Dictionary of contemporary English

  • surround — surround, *environ, encircle, circle, encompass, compass, hem, gird, girdle, ring can mean to close in or as if in a ring about something. Surround is a general term without specific connotations; it implies enclosure as if by a circle or a ring… …   New Dictionary of Synonyms

  • Place — Place, v. t. [imp. & p. p. {Placed}; p. pr. & vb. n. {Placing}.] [Cf. F. placer. See {Place}, n.] 1. To assign a place to; to put in a particular spot or place, or in a certain relative position; to direct to a particular place; to fix; to… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Place d'Armes — is a square in Old Montreal quarter of Montreal, Quebec, Canada. The second oldest public site in Montreal, it was called Place de la Fabrique when it was first developed in 1693, at the request of the Sulpicians, then later renamed Place d Armes …   Wikipedia

  • surround — I UK [səˈraʊnd] / US verb [transitive, often passive] Word forms surround : present tense I/you/we/they surround he/she/it surrounds present participle surrounding past tense surrounded past participle surrounded *** 1) a) to be all around or on… …   English dictionary

  • surround — sur|round1 [ sə raund ] verb transitive often passive *** 1. ) to be all around or on all sides of someone or something: Can you name the states that surround Colorado? He found himself surrounded by an admiring crowd. surround something with… …   Usage of the words and phrases in modern English

  • Place-des-Arts (Montreal Metro) — Infobox Montreal Metro station= Place des Arts inaugurated=14 October 1966 line=Green Line architect= David, Boulva, et Clève depth= 11.6 metres depth rank= 47th deepest traffic= 6,307,985 entrances in 2006 traffic rank= 10th busiest… …   Wikipedia

  • Charvet Place Vendôme — Type Privately held company Industry fashion Founded Paris, France 1838 (1838) …   Wikipedia

  • Home Place, Kelling — Home Place, Kelling, also called Voewood is a house (1903 5) by Edward Schroeder Prior, near Holt, Norfolk, UK . Home Place is perhaps one of the greatest achievements of house design of the Arts and Crafts Movement. More than almost any other… …   Wikipedia

  • Manifestations de la place Tian'anmen — 39°54′12″N 116°23′30″E / 39.90333, 116.39167 …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»